Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Fouito-diéu
Carlina hispanica
Asteraceae Compositae
Nom en français : Carline d'Espagne.
Descripcioun :Pichoto e poulido cardelino que fai de flour coumpausado en pinceloun (courimbo de 3 à 5 "capitule") emé de bratèio d'un jaune viéu. De nouta que lou fouito-diéu èro counfoundu, i'a gaire, emé Carlina corymbosa que trachis en Corso e Mieterrano. La subsp. de Prouvènço se dis hispanica.
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que Carlina vulgaris. En Sicilo li jòuini cambo de Carlina corymbosa, levado de sis espino e pelado soun boulido e manjado emé d'òli d'óulivo e de vinaigre (frito peréu à Chipro).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carlina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 12 à 25 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Ermas
- Garrigo
- Colo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Carlina hispanica Lam., 1785